W okolicy Madrytu jest niewiele miejsc, które mogą pochwalić się tak zróżnicowanym środowiskiem naturalnym, jakie ma Rascafría. Miasteczko znane jest dzięki klasztorowi El Paular, który znajduje się około 2 kilometrów od centrum.
Rascafría znajduje się w górnej części doliny Alto del Lozoya. Razem z Oteruelo del Valle zajmują powierzchnię prawie pięciuset tysięcy hektarów i tworzą jeden z obszerniejszych terenów gminnych Regionu Madryckiego. Obejmuje on najwyższy szczyt regionu, Peńalara, który wznosi się na wysokość 2428 metrów n.p.m. Ten szczególny w swoim rodzaju wysokogórski teren obniża się do poziomu 1125 metrów n.p.m. w Oteruelo del Valle nad brzegiem rzeki Lozoya. Usytuowanie miasteczka sprawia, iż występuje tam górzysty klimat, charakteryzujący się mroźnymi zimami i łagodnymi latami, z dużą ilością opadów.
Granicami naturalnymi gminy są dwa pasma górskie, które tworzą dolinę El Paular i łączą się w przełęczy Los Cotos. Te naturalne granice, góry Montes Carpetanos i Cuerda Larga wyznaczają wąską i ciasną dolinę, gdzie rozpościerają się zagajniki jesionowe, łąki i pola uprawne otaczające miejscowości znajdujące się nad brzegiem rzeki Lozoya. Ta część pasma górskiego Guadarramy jest jednym z cenniejszych miejsc w regionie. Można tutaj podziwiać typowy krajobraz wysokogórski: szczyty górskie, polodowcowe formy terenu, jeziora, kamieniołomy, pastwiska przechodzące w gęste lasy sosnowe i dębowe. To zróżnicowanie przyrody sprzyja dużej różnorodności flory i fauny z unikalnymi gatunkami.
Historia
Dolina El Paular była zamieszkała już w VII wieku o czym świadczą znalezione w okolicy grobowce. Jednak spisana historia tego miejsca rozpoczyna się dopiero w 1302 roku, kiedy to władze miasta Segowia zdecydowały o zaludnieniu południowej części gór Guadarrama, zrzekając się jednocześnie swoich praw na rzecz arystokracji i właścicieli ziemskich z parafii La Trinidad, San Esteban, San Martín y San Millán, którzy to założyli cztery wioski na początku doliny: Rascafría, Oteruelo, Alameda i Pinilla.
Tereny te zostały zamieszkane przez chłopów z północy półwyspu, którzy wykorzystali sprzyjające warunki na osiedlenie się. Dolina jako „Sexmo de Lozoya” stała się częścią administracyjną Wspólnoty Miasta i Regionu Segowii. W którym jego członkowie współdzielili się między sobą zasobami naturalnymi tego obszaru.
Ufundowanie w 1390 roku Klasztoru Kartuzów El Paular, miało wielki wpływ nie tylko na życie mieszkańców, ale również na historię Hiszpanii. Wtedy to całe życie wspólnoty zostało związane z klasztorem, który cieszył się opieką królów kastylijskich i utrzymał swoje wpływy aż do XIX w.
Pod koniec XIX wieku Rascafría miała około 1000 mieszkańców. Jej ekonomia opierała się na hodowli bydła, a także na produkcji papieru. Z tamtejszej papierni wyszedł papier do pierwszej edycji Don Kichota z La Manchy. Również znajdowały się tam trzy młyn zbożowe i dwa tartaki.
W latach sześćdziesiątych XX w. władze miasta zdecydował o wydzieleniu górnej części Rascafría i stworzenia tam osiedla „letników”. Od tamtego czasu nastąpił wzrost sektora budowlanego, co przyczyniło się również do wzrostu liczby mieszkańców, która osiągnęła już prawie dwa tysiące.
W ciągu XX w. i na początku XXI w. miasto rozwinęło swój turystyczny charakter, głównie ze względu na zainteresowanie klasztorem kartuzów, obecnie pod opieką zakonu benedyktynów oraz jego uprzywilejowanym położeniu na wysokości ok. 1163 m n.p.m, w pobliżu Parku Narodowego Guadarram i ośrodka narciarskiego Valdesquí.
Jak dojechać z Madrytu
Z Madrytu do Rascafría można dojechać zarówno autobusem, jak i oczywiście samochodem.
- Samochodem
Jadąc samochodem z Madrytu do Rascafría jedziemy w kierunku Burgos droga A-1. Na 69 km (zjazd nr 69) podążamy za znakami w kierunku: M-604 Rascafría/Lozoya i dalej drogą M-604 do Rascafría.
- Autobusem
Autobusy odjeżdżają z dworca autobusowego Plaza de Castilla. Możemy pojechać bezpośrednią linią nr 194. Przy tej opcji niestety jest niewielka ilość połączeń. Także można pojechać z przesiadką w Buitrago de Lozoya. Do Buitrago jedziemy autobusem linii 191 i tam przesiadamy się na autobus linii 194A.
Więcej informacji na stronie Consorcio Regional de Transportes de Madrid. Klikamy na obrazek zielonego autobusu, czyli autobuses interurbanos. Następnie po prawej stronie wybieramy linie (líneas) i dalej w dolnej części szukamy odpowiedniej linii.
Co warto zobaczyć:
Klasztor Kartuzów – Cartuja de Santa María de El Paular.
Podczas naszej wizyty w Rascafría nie możemy pominąć Królewskiego Klasztoru Santa María de El Paular, który znajduje się dwa kilometry od centrum miasteczka. Odległość tę można pokonać idąc pieszo ścieżką, która pozwala cieszyć się piękną scenerią o każdej porze roku.
Historia klasztoru jest związana z kastylijskimi królami z rodu Trastamara. Juan I, na życzenie swojego ojca, Enrique II, zlecił wybudowanie klasztoru w 1390 roku. Kartuzja Nuestra Señora de Santa María de El Paular była pierwsza fundacją kartuzów w Kastylii i ważnym ośrodkiem kulturalnym i gospodarczym przez stulecia. Upadek świetności klasztoru następuje w XIX wieku, kiedy prawo wywłaszczające kończy ze świetnością ekonomiczną i kulturalną Kartuzji El Paular. Doprowadziło to do podzielenia na części archiwum, zbiorów bibliotecznych, zbiorów malarskich i innych ruchomości.
Od połowy XX w. El Paular został oddany do użytku benedyktynom. Obecny zakon wprowadził się tam w 1954 r. Dzisiaj w klasztorze mieszka mała wspólnota zakonników, którzy żyją zgodnie z regułami ustanowionymi przez świętego Benedykta: modlitwa oraz praca umysłowa i fizyczna.
Budowa klasztoru kartuzów, w którym brali udział wybitni architekci, tacy jak Juan Guas czy Rodrigo Gil de Hontañón, trwała kilka wieków, dlatego odnajdujemy w nim elementy gotyckie, renesansowe i barokowe. Zespół architektoniczny składa się z klasztoru, kościoła i pałacu przeznaczonego dla królów, który dziś został przekształcony w hotel, aktualnie czekający na nowych zarządców.
Główny krużganek klasztoru, utrzymany w gotyckim stylu, mieścił w czterech galeriach cele kartuzów, przygotowane do pracy naukowej i izolacji. Do dekoracji ścian wewnętrznych krużganka włoski malarz Vicente Carducho wykonał w XVII wieku serię wspaniałych obrazów o życiu św. Brunona z Kolonii, założyciela Zakonu Kartuzów i historii Zakonu. Porozrzucane po konfiskacie po różnych miejscach, dopiero w 2011 r. udało się je zebrać i odrestaurować. Obecnie można je zobaczyć w całej okazałości w ich pierwotnym miejscu.
Kościół z jedną nawą podzielony jest na trzy części. Pierwsza i druga część zostały rozdzielone polichromowaną brama z kutego żelaza z końca XV wieku, wykonaną przez jednego z zakonników, Francisco de Salamanca. W dekoracji świątyni szczególnie wyróżnia się ołtarz alabastrowy z końca XV wieku. Wykonany jest w stylu gotyckim i ukazuje z dużą szczegółowością i skrupulatnością różne sceny z życia Jezusa Chrystusa i Maryi. Styl barokowy można wyraźnie docenić w pomieszczeniach kościelnych, gdzie znajduje się tabernakulum.
Most przebaczenia (Puente del Perdón)
Przed klasztorem znajduje się most przebaczenia na rzece Lozoya. Zgodnie z tradycją na tym moście skazani na śmierć mieli ostatnią szansę uniknięcia wyroku. Most powstaje w XIV wieku i łączył klasztor z młynem Batanes, gdzie kartuzi wytwarzali papier. Z tamtej papierni pochodził papier użyty do pierwszego wydania słynnej powieści Cervantesa, pod tytułem „Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manchy”, opublikowanej w Madrycie w 1605 roku. Aktualna konstrukcja mostu pochodzi z XVIII.
Kościół San Andres Apóstol.
Kościół parafialny pochodzi z XV wieku. Świątynia była wielokrotnie reformowana, przez co oferuje mieszankę elementów gotyckich, renesansowych, barokowych i współczesnych. We wnętrzu znajdują się ciekawe dzieła artystyczne, które pochodzą z klasztoru kartuzów El Paular, takie jak XVII-wieczny posąg Archanioła św. Michała wykonany przez Luisa Salvadora Carmona.
La Casona
Na placu Trastamara (Plaza de los Trastamara) znajduje się budynek, w którym mieścił się dawniej szpital. Brama i ganek tego domu, zbudowane na terenie należącym do rodziny Trastamara, są oryginalne z XIV wieku. Przedstawiają też jeden z niewielu przykładów architektury miejskiej z tamtego okresu.
Ratusz miejski
Na placu de la Villa rzucający się oczy budynek w stylu neomudejar, to siedziba władz miasta. Budowla pochodzi z początku XX w.
Przyroda
Rascafría to idealne miejsce na oderwanie się od zgiełku Madrytu, z przepięknymi krajobrazami, unikalnymi zabytkami i uprzywilejowaną lokalizacją w okolicy Parku Narodowego Guadarrama, co czyni go idealnym miejscem na kontakt z naturą.
W okolicy klasztoru el Paular po przekroczeniu mostu możemy odwiedzić naturalne baseny na rzece Lozoya czy fiński las.
Las Presillas
W sąsiedztwie klasztoru El Paular znajdują się tereny rekreacyjne z naturalnymi basenami na rzece Lozoya, rozległymi łąkami i spektakularnymi widokami na szczyt Peñalara. Ten teren rekreacyjny jest w odległości około 15 min po przejściu przez most przebaczenia. Można też zrobić sobie dłuższą wycieczkę, aż do wodospadu El Pulgatorio (na google maps szukajcie „cascada del Purgatorio” lub też fajnie opisali trasę na stronie sierranorte.com . W zakładce ´información´, kliknąć na ´detalle de la rura…´). Tutaj wrzucamy filmik z youtube, gdzie w pierwszej części są pokazane baseny naturalne Las Presillas, a w dalszej wodospad.
Bosque Finlandés de Rascafría
W powrotnej drodze z basenów, tuż przez mostem, skręcając w prawo wejdziemy na ścieżkę, która poprowadzi nas w powrotną drogę do Rascafría. Po drodze natkniemy się na tzw. fiński las. Miejsce, które bez wyjeżdżania z Madrytu przeniesie nas do Skandynawii. Rosną tam rzadko spotykane w tej części kontynentu drzewa takie jak, brzozy, topole, jodły. Do tego jeziorko, nad którego brzegiem znajduje się chatka, która pełniła niegdyś funkcję sauny.
Okolice Rascafría sprzyjają pieszym wycieczkom. Jest wiele możliwości, aby przeczesać okolice. Na stronie internetowej miasteczka znajdziecie kilka propozycji na trasy.
Legenda diabelskiego wozu
Oczywiście, jak to zawsze bywa z wieloma miejscami zawsze związane są jakieś legendy. Więc na zakończenie jedna z nich. Podczas jednej z wycieczek po okolicy możecie natknąć się na słynny wóz diabła.
Legenda związana jest z dawną katedrą w Segowii. Mowa jest o katedrze, która został zniszczona w 1520 roku podczas powstania zbrojnego Comuneros w Kastylii. Stara katedra znajdował się dosłownie naprzeciwko Alcázaru, a prace przy jego budowie zlecono słynnemu architektowi Juanowi Guas.
Legenda głosi, że Juan Guas widząc, iż prace nad budową katedry idą powoli, wszystko się przedłużało, co mogło doprowadzić do niezakończenia budowy na czas, zawarł „paktem z diabłem”. Dzięki temu wozy załadowane kamieniem z doliny Lozoya z łatwością i w szybki sposób przemieszczały się po terenach górzystych. Wozy szybko przyjeżdżały do Segowii pokonując przełęcz Puerto del Reventón, która łączyła dolinę Lozoya z La Granja de San Ildefonso, ostatnią wioską położoną już w okolicy Segowii.
Kiedy do ukończenia katedry brakowało już niewiele, to pewny siebie architekt zerwał nagle umowę z diabłem. Niestety nie spodobało się to szantowi, który zamienił ostatni wóz znajdujący się w drodze w kamień. Tym sposobem skamieniały powóz został zatrzymany w górach i nigdy nie dotarł do celu, uniemożliwiając ukończenie dwóch katedralnych wież.
Obecnie ten rzekomy wóz możemy zobaczyć idąc z Rascafría do przełęczy. A prawda jest taka, że jeśli użyjemy wyobraźni, te granitowe kamienie wyglądają jak powóz.
Madryt z przewodnikiem
Pamiętajcie również, że jedną z najlepszych form poznania Madrytu i jego okolic jest odkrycie go razem z przewodnikiem po Madrycie. Dlatego też zapraszamy na nasze wycieczki, które pozwolą wam zobaczyć Madryt, dowiedzieć się o jego zwyczajach, historii poprzez jego mieszkańców. Wszystkie nasze wycieczki są dostosowywane do zainteresowań naszych klientów. Zawsze możecie też liczyć na naszą pomoc w organizacji waszego pobytu, jak i rekomendacje miejsc na noclegi, posiłki, rozrywkę czy odpoczynek. Zapraszamy do kontaktu.
Aleksander Hryniuk