Dzisiaj zabieramy was na wycieczkę po Madrycie, podczas której opowiemy o miejscach związanych z jednym z najważniejszych malarzy XX w., czyli wyruszymy śladami Pablo Picasso. Autor Guerniki dwukrotnie był w Madrycie, pierwszy raz w 1897, kiedy to przyjechał, aby studiować na Akademii Sztuk Pięknych San Fernando. Powraca ponownie do stolicy Hiszpanii w 1901 roku, zanim przeniesie się do Paryża i to właśnie tutaj w Madrycie zaczyna się jego błękitny okres, także tutaj odkrył swoją pasję do El Greco i przeżył jeden z bolesnych momentów swojego życia.
Jego dzieła możemy zobaczyć w madryckich muzeach, między innymi w Muzeum Narodowe Centrum Sztuki Królowej Zofii czy w bardzo ciekawym muzeum w Butrago de Lozoya. Trzon kolekcji tego drugiego muzeum stanowią prace przekazane przez Picassa swojemu fryzjerowi i golibrodzie Eugenio Ariasowi, z którym ten wielki artysta utrzymywał bliską przyjaźń.
Zanim przyjedzie do Madrytu
Pablo Ruiz Picasso urodził się w Maladze 25 października 1881 roku jako Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno María de los Remedios Cipriano de la Santísima Trinidad Ruiz y Picasso i uważany jest za jednego z najwybitniejszych malarzy w historii. Jego talent został odkryty przez jego ojca, José Ruiz y Blasco, który był nauczycielem rysunku w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych San Telmo w Maladze.
Z przyczyn ekonomicznych w 1891 rodzina przenosi się do A Coruña, gdzie ojciec dostaje pracę jako wykładowca w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. To właśnie tam, 21 lutego 1895 roku, przy ulicy Real, w dawnym sklepie meblowym, 13-letni chłopiec z Malagi wystawił po raz pierwszy swoje prace. Wystawa obejmowała między innymi portrety, ale przede wszystkim krajobraz A Coruña i jego okolic. W mieście znajduje się Dom Muzeum Picassa, które można zwiedzić wirtualnie pod tym linkiem, klikając tutaj, a następnie na mapie na niebieskie kółko gdzie jest Casa Museo Picasso.
Rok 1895 był ważnych momentem w jego dzieciństwie; w styczniu umiera jego siostra Concepción, a we wrześniu jego ojciec obejmuje katedrę w Szkole Sztuk Pięknych w Barcelonie, co zmusza rodzinę do kolejnej przeprowadzki. Do tej szkoły też zostanie przyjęty młody Pablo i będzie tam studiował przez dwa lat.
Dzielnica Lavapiés i pierwszy pobyt Picassa w Madrycie
Kiedy Picasso miał zaledwie 16 lat wyjechał z Barcelony do Madrytu, aby studiować w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych San Fernando. Nie mamy zbyt dużo informacji z jego pobytu. Do stolicy Hiszpanii przybył we wrześniu 1897 r. i zatrzymał się w dzielnicy Lavapiés, w pensjonacie na drugim piętrze przy ulicy San Pedro Mártir 5. Tam poznaje Pepe, 12-letniego chłopca, który właśnie stracił ojca i mieszka ze swoją mamą. Pepe później zostanie aktorem. Był to nikt inny jak José Isbert, którego możemy zobaczyć między innymi w takich filmach jak: Bienvenido Mister Marshall, El verdugo czy jako ujmującego dziadka w filmie La gran familia (1962), jednego z największych sukcesów w historii kina hiszpańskiego.
Miasto oddaje hołd artyście
W 1981 roku, zbiegając się z setną rocznicą urodzin Picassa, władze miasta postanowiły oddać hołd swojemu efemerycznemu mieszkańcowi, umieszczając cztery malowidła ścienne na budynku, w którym mieszkał artysta. Malowidła wykonane są na płytkach ceramicznych i reinterpretują różne dzieła mistrza.
Na samym dole mamy samego artystę jako młodego i starszego mężczyznę grających w karty z aktorem Pepe Isbertem. Na piętrze reprodukcja wykonanych przez niego obrazów: portretu pisarki Gertrudy Stein (1905), Kobieta z wachlarzem (1905) i Faun (1905). Kolejny obraz jest to kompozycją fragmentów: Kobieta w bieli (1923), Winorośl (1921), Sowa (1950), Butelka (1914). Wreszcie na ostatnim piętrze pojawia się Pierrot (1925). Dzieła wykonała hiszpańska artystka, Lola Gil.
Retiro i Prado, ulubione miejsca Picassa
Picasso nie należał do pilnych uczniów i zajęcia nie były jego mocną stroną. Często uciekał z nich do parku El Retiro, aby tam spokojnie malować. Muzeum Picassa w Barcelonie prezentuje kilka jego obrazów i rysunków z widokiem na wysadzane drzewami ścieżki i staw w parku Retiro.
Innym miejscem, gdzie można było spotkać artystę, było oczywiście Muzeum Prado. Według jego ówczesnego towarzysza, argentyńskiego malarza Francisco Bernareggi, woleli schronić się w Muzeum Prado, uciekając przed swoimi nauczycielami. „Greco, Velázquez, inspirujcie mnie”, napisał Picasso w zeszycie z 1898 roku, co pozwala wyczuć jego zainteresowanie wielkimi malarzami hiszpańskiego złotego wieku.
Podczas pobytu w Madrycie podróżował także do El Escorialu, Aranjuez czy Toledo, gdzie kontemplował wystawiony w kościele Santo Tomé Pogrzeb hrabiego Orgaza El Greco. Zainspirowany dziełem tego wielkiego artysty, namaluje Pogrzeb Casagemasa.
Pobyt w Madrycie, który nie był zbyt owocny naukowo, zakończył się latem 1898 r., w samym środku wojennych wydarzeń wywołanych konfliktem na Kubie i na Filipinach. Picasso, chory na szkarlatynę, ponownie osiadł w Barcelonie. Trzy lata później wraca do stolicy Hiszpanii.
Mieszkanie na poddaszu przy ulicy Zurbano
Kolejny raz Picasso wraca do Madrytu w styczniu 1901 roku, po pobycie w Paryżu. Zamieszkał na chwilę w pensjonacie przy ulicy Caballero de Gracia, na tyłach Gran Vía, ale wkrótce wynajmuje mansardę przy ulicy Zurbano, na skrzyżowaniu z ulicami Almagro i Zurbarán.
Oryginalny budynek niestety już nie istnieje. W nowym, pod numerem 28, zainstalowano tablicę upamiętniającą pobyt Picassa oraz siedzibę pisma „Arte Joven”, które malarz założył w marcu 1901 roku i którego był dyrektorem artystycznym.
W Madrycie spędzi zaledwie kilka miesięcy, ale był to owocny czas spotkań z intelektualistami i artystami, takimi jak bracia Baroja czy Valle-Inclán, którzy publikują swoje teksty w czasopiśmie „Arte Joven”. W swojej pracowni przy ulicy Zurbano namaluje pierwsze prace z okresu błękitnego, wśród nich słynną „Kobietę w błękicie”, znajdującą się obecnie w Muzeum Reina Sofia.
W lutym 1901 roku Picasso przeżył w Madrycie jeden z tragicznych momentów swojego życia: samobójstwo w Paryżu swojego bliskiego przyjaciela Carlesa Casagemasa. Kilka miesięcy później namalował Pogrzeb Casagemasa, zainspirowany słynnym obrazem El Greco, który tak bardzo lubił odwiedzać w Toledo.
W maju tego samego roku Picasso wraca do Paryża. Nigdy już nie wrócił do Madrytu. W 1936 r. rząd Manuela Azaña mianował go dyrektorem Muzeum Prado. Na emigracji w Paryżu Picasso nigdy nie był w stanie pokierować muzeum, w którym tyle czasu spędził jako nastolatek.
Picasso w muzeach madryckich
Obrazy Picassa możemy podziwiać między innymi w Muzeum Narodowe Centrum Sztuki Królowej Zofii, gdzie znajduje się wiele dzieł tego artysty z Malagi, w tym jego najsłynniejszy obraz Guernica, a także inne obrazy takie jak: wspomniana już wcześniej Kobieta w błękicie, Malarz i modelka, czy jego rzeźby. Kolejnym muzeum, które również posiada w swojej kolekcji dzieła tego wielkiego artysty, jest Muzeum Thyssen-Bornemisza.
Kolekcja słynnego fryzjera Picassa
Jednak będąc w Madrycie i mając trochę więcej czasu, warto również wybrać się na północ regionu do miejscowości Buitrago del Lozoya. Tam znajduje się szczególne muzeum Picassa. Muzeum Picassa — Kolekcja Arias przechowuje osobliwy zbiór, który powstawał w ciągu 26-letniej przyjaźni dwóch hiszpańskich emigrantów: artysty Pablo Ruiza Picassa i jego fryzjera Eugenio Ariasa.
Wielki artysta i skromny fryzjer spotkali się na francuskim wygnaniu i utworzyli przyjaźń trwającą ponad 25 lat. W tym czasie Arias golił mu brodę i ścinał włosy, przy czym nigdy nie brał za to pieniędzy. Chociaż nie pobierał opłat za swoje usługi, od czasu do czasu Picasso dawał swojemu przyjacielowi i fryzjerowi to jakiś rysunek, bądź litografię lub kawałek ceramiki.
W ten sposób powstała kolekcja, której fryzjer nigdy nie chciał sprzedać, a została przekazana przez niego na rzecz władz Wspólnoty Madrytu z celem utworzenia muzeum w jego rodzinnym mieście, które zostało zainaugurowane w 1985 roku. Jednym z najbardziej poruszających przedmiotów jest skrzynka z narzędziami fryzjera, którą Picasso ozdobił motywami walki byków za pomocą techniki pirografii.
Zdjęcie pochodzi ze strony: Museo Picasso – Colección Arias.
Madryt z przewodnikiem
Pamiętajcie również, że jedną z najlepszych form poznania Madrytu i jego okolic jest odkrywanie go razem z lokalnym przewodnikiem po Madrycie. Dlatego też zapraszamy na nasze wycieczki, które pozwolą wam zobaczyć Madryt, dowiedzieć się o jego zwyczajach, historii poprzez jego mieszkańców. Wszystkie nasze wycieczki są dostosowywane do zainteresowań naszych klientów. Zawsze możecie też liczyć na naszą pomoc w organizacji waszego pobytu, jak i rekomendacje miejsc na noclegi, posiłki, rozrywkę czy odpoczynek. Zapraszamy do kontaktu.
Aleksander Hryniuk
Jeśli spodobał wam się ten post, udostępnijcie go znajomym i rodzinie, aby podczas następnej podróży mogli odkryć zakątki Madrytu.
